Wil je energie besparen in je woning? Misschien de buren ook wel! Goed nieuws: je hoéft het niet alleen te doen – zowel het verduurzamen, als je buren enthousiasmeren. Tineke Mook en Renate Foeken van de Duurzame Energiecoöperatie Zoetermeer (DEZo) helpen je graag bij het opzetten van een buurtinitiatief. Al in 6 verschillende buurten brachten zij mensen bij elkaar. En dát is handig, want samen energie besparen is sneller, makkelijker, leuker en vaak voordeliger!

Waarom samen?
Als sociaal wetenschapper is Tineke Mook steeds geïnteresseerd in de sociale kant van verduurzamen. Tineke: “We leven in onze samenleving steeds individueler, maar het klimaat is een probleem van ons allemaal, en dat kan ons gelukkig juíst naar elkaar toe brengen. We gaan straks allemaal van het gas af, het is daarom belangrijk om je daarop voor te bereiden met je buren. Wanneer er een bewonersinitiatief wordt gestart, komt het onderwerp ‘energiebesparing’ makkelijker bij buren op de radar. Ze raken geïnspireerd door de maatregelen van buurtbewoners om zich heen en krijgen hulp aangereikt om ook stappen te zetten. Samen aan de slag is bovendien leuker en simpeler, doordat je het met elkaar draagt. Je kan profiteren van elkaars (technische) kennis en ervaring. Tot slot, de gemeente Zoetermeer heeft speciale subsidies voor buurtinitiatieven, waaronder de subsidie Handen ineen. Deze kan je bijvoorbeeld helpen de organisatie van een bewonersbijeenkomst te betalen.”

Hoe ziet de begeleiding eruit?
Tineke en Renate moedigen je aan te onderzoeken met welke andere buren je het initiatief kan starten. Daarnaast ondersteunen ze bij het enthousiasmeren van buurtbewoners, zodat er bij de eerste bewonersbijeenkomst ook echt veel mensen zitten. Want je wil verduurzaming een belangrijk en interessant onderwerp in hun hoofd maken. En je wil dat iedereen mee kan doen. Renate: “We helpen ook het proces van energiebesparing leuk en licht te houden. Organiseer je een bewonersbijeenkomst en hebben de groepsleden niet zoveel ervaring of tijd? Dan helpen wij met de deelnemersregistratie of draaiboeken, zodat alles tijdens die avond organisch en makkelijk verloopt.”

Van individueel idee tot initiatief van de buurt
Tineke: “Iedereen kan een initiatief starten. Maar het begint meestal met een inwoner die zich meldt bij DEZo met het plan om zijn of haar woning te verduurzamen. Vaak zijn het technische vraagstukken of ideeën waar mensen mee komen: hoe isoleer ik mijn spouwmuur, en kan ik dat samen met mijn buren doen zodat het goedkoper is? Wat moet ik doen aan ventilatie in een oud huis, en aangezien mijn buren hetzelfde woningtype hebben: kunnen we dat niet samen aanpakken? Onze technische kennis heeft zijn grenzen, maar wij kunnen ze wél goed op weg helpen. Zo schakelen we onze energiecoaches in die een scan van de woning maakt. Deze maakt precies duidelijk welke stappen passen bij een woning. Omdat de woningen in een buurt vaak hetzelfde zijn opgezet, is zo’n advies bruikbaar voor meer mensen in de buurt. Daarom checken wij of er 3 tot 5 buren geïnteresseerd zouden zijn óók over de duurzame stappen mee te denken. Het liefst ontstaat er een zo divers mogelijke initiatiefgroep, met verschillende leeftijden en geslacht. Dat kan overigens ook een kopersvereniging zijn. Omdat deze mensen vaak al contact met elkaar hebben, vormt dat een makkelijke voedingsbodem voor het starten van een duurzaam initiatief.”

De eerste buurtbijeenkomst verduurzaming
Na het vormen van een initiatiefgroep, wil je het liefst zoveel mogelijk buurtbewoners meekrijgen in je duurzame plannen. Met een informatiebijeenkomst voor de buurt bijvoorbeeld! Hiervoor is een goede band met buren belangrijk. Want misschien is iemand niet per se direct geïnteresseerd in energiebesparing, maar heeft die wél zin om die gezellige buurman of -vrouw weer te zien van de laatste straatbarbecue. Zo krijg je mensen uiteindelijk toch naar je event. Omdat een initiatiefgroep soms probeert een buurt van zo’n 300 huizen samen te brengen, is het belangrijk dat de bijeenkomst echt past bij de buurt, dat het aanspreekt bij hun ‘cultuur’. Tegelijkertijd weten Tineke en Renate uit ervaring heel goed wat er wel en niet werkt tijdens zo’n bijeenkomst. Renate: “Tijdens zo’n kick-off is het belangrijk iedereen aan het woord te laten, zodat men zich betrokken voelt. Zo kan iedereen delen wat  hij of zij zou willen verbeteren in huis. De initiatiefgroep kijkt vervolgens wat er het meest wordt genoemd en onderzoekt of ze die maatregel samen als buurt kunnen nemen. Misschien hebben sommige buurtbewoners deze stap al gezet en kunnen anderen daarvan leren. Ook mensen die helemaal niet van plan waren te verduurzamen, raken soms door de gezelligheid van zo’n avond toch gemotiveerd. Het is mooi om te ervaren hoe je mensen in beweging zet en de neuzen dezelfde kant op krijgt. Enthousiasme werkt aanstekelijk en helpt om andere buurtbewoners mee te krijgen in de verduurzamingsplannen – ook degenen die in eerste instantie twijfelen. Na de bewonersbijeenkomst zijn de initiatiefnemers terecht trots: ze hebben iedereen bij elkaar gebracht en deze beweging in gang gezet. Ze zitten dan ook vaak vol inspiratie en motivatie om de plannen verder zelfstandig door te zetten – zonder onze begeleiding. Ons werk als coach houdt hier dan ook op. Natuurlijk volgen wij ze wel nog. Het is zó fijn om te zien dat er na zo’n bijeenkomst concrete stappen zijn genomen, zoals collectieve inkoopacties met de buurt.”

Wil je ook een initiatief beginnen samen met je buren?
Neem contact op met DEZo via [email protected], dan onderzoeken zij samen met jou hoe ze kunnen helpen. Kijk alvast om je heen met welke buren je dit samen zou kunnen opzetten, en lees hoe je met behulp van de subsidie Handen Ineen jouw initiatief kan starten.